آشنایی با مشخصات کابل زره دار
استفاده از کابل‌های مناسب و مرغوب در سیستم‌های مختلف می‌تواند از بروز خطرات جدی جلوگیری به عمل آورد. یکی از پرکاربردترین کابل‌های مقاوم در برابر عوامل محیطی مختلف، کابل زره‌دار می‌باشد. در این راهنما قصد داریم ضمن آشنایی با مشخصات کابل زره دار، به موارد استفاده از آن نیز بپردازیم. اولین نکته‌ای که در رابطه با کابل‌های زره‌دار حائز اهمیت می‌باشد آن است که این نوع از کابل‌های مقاوم در برابر عوامل محیطی می‌بایست که به درستی مورد استفاده قرار گیرند؛ چرا که عدم استفاده صحیح از کابل‌های زره‌دار می‌تواند سبب خرابی تجهیزات، برق‌گرفتگی و آتش‌سوزی شود که تمامی موارد مذکور می‌توانند خسارت‌های جبران‌ناپذیری را در پی داشته باشند. برای اطلاعات بیشتر با ما همراه باشید!
کابل زره‌دار چیست؟
کابل زره‌دار یا SWA یک نوع کابل کنترل قدرت و کمکی محسوب می‌شود که در منبع تغذیه برق مورد استفاده قرار می‌گیرد. جالب است بدانید که این نوع کابل تحت عناوین متفاوتی هم‌چون کابل زره‌دار، کابل زره‌پوش و همچنین کابل SWA نیز شناخته می‌شود. نکته بعدی که در بحث آشنایی با مشخصات کابل زره دار لازم است به آن اشاره‌ای داشته باشیم در رابطه با کاربرد این نوع کابل است. کابل‌های زره‌پوش به کمک یکی از انواع پیوندهای الکتریکی محافظت می‌شوند و در فریم ورک‌ها و سیستم‌های زیرزمینی، سیستم‌های کنترل، شبکه‌های کابلی و شبکه‌های قدرت مورد استفاده قرار می‌گیرند. لازم به ذکر است که سیم زره‌پوش دارای یک لایه محافظتی اضافی بوده که نقش پررنگی در جلوگیری از آسیب به سیم اصلی ایفا می‌کند. در بحث مشخصات کابل زره ای جالب است بدانید که لایه زره‌پوش این کابل با فویل یا فلز راه راه به منظور اطمینان از خاصیت ارتجاعی پیچیده شده و همچنین در ساختار آن یک ترکیب ضد آب به منظور جلوگیری از ورود رطوبت به داخل و خارج آن به‌کار رفته است. ناگفته نماند که کابل زره‌ای ۴ هسته‌ای به منظور جلوگیری از آسیب دیدن کابل دارای چندین لایه می‌باشد. به طور معمول روکش بیرونی کابل زره‌دار از پلاستیک ساخته شده و از کابل در برابر سایش و پارگی محافظت می‌کند.
کابل زره دار و اهمیت استفاده از آن
با توجه به توسعه سریع ارتباطات نوری، کابل‌های فیبر نوری در اکثر محیط‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. اما فرض کنید که شرایط جوی در یک محیط نابسامان است؛ در این صورت چه باید کرد؟ بله، در چنین شرایطی باید از انتقال یکپارچه داده‌ها از کابل اطمینان حاصل نمود که برای انجام این کار می‌توان از کابل‌های زره‌پوش بهره‌گیری کرد. شایان ذکر است که کابل‌های زره‌دار، همان‌طور که از نامشان پیداست برخلاف کابل‌های محافظت نشده در مقابل آسیب مکانیکی مقاومت خوبی از خود نشان می‌دهند.
کاربرد کابل زره دار
به طور کل در هر محیطی که احتمال بروز خطر بالا باشد و کابل‌های معمولی نتوانند عملکرد مقاومتی درستی از خود نشان دهند می‌توان از کابل‌های زره‌دار بهره‌گیری کرد. به طور معمول از کابل‌های زره‌دار می‌توان در پمپ بنزین‌ها، دستگاه‌های مرتبط با صنعت پتروشیمی، دستگاه‌های مرتبط با نفت و گاز، دستگاه‌های قوی با ولتاژ جریان الکتریکی بالا، عملیات جوشکاری، مکان‌هایی که محل عبور و مرور ماشین‌های سنگین و فوق‌سنگین هستند، مکان‌هایی که وجود جانوران موذی احساس می‌شود و… استفاده نمود.
کابل زره دار و ساختار آن
ساختار کابل زره‌دار را می‌توان به شکل زیر تجزیه کرد:
- هادی: این بخش از ساختار کابل زره‌ای شامل مس رشته‌ای می‌باشد. ناگفته نماند که کابل‌ها بر اساس درجه انعطاف‌پذیری دسته‌بندی می‌شوند.
- عایق‌بندی: به طور معمول در تعدادی از کابل‌های برق از پلی اتیلن (XLPE)استفاده می‌شود؛ چرا که دارای مقاومت بسیار خوب در برابر آب و همچنین خصوصیات الکتریکی است. ناگفته نماند که عایق‌بندی در کابل‌ها عدم تماس رساناها با مواد فلزی دیگر را تضمین می‌کند.
- روکش: در ساختار کابل زره‌دار از روکش‌های پلی وینیل کلراید (PVC)به منظور ایجاد مرز بین لایه‌های داخلی و خارجی کابل استفاده می‌شود.
- غلاف: غلاف مشکی پی‌وی‌سی مشکی کلیه اجزای کابل را در کنار یک‌دیگر نگه داشته و از فشارهای خارجی بیشتر محافظت می‌کند.
هدف اصلی از زره‌دار کردن کابل چیست؟
منظور از زره‌دار کردن کابل، اضافه کردن یک لایه از زره بیشتر از کابل‌های معمولی است. لازم به ذکر است که زره‌های نوار فولادی متناسب با سیم فولادی نازک و زره نوار فولادی ضخیم متناسب با سیم فولادی ضخیم طراحی و تولید می‌شوند. مورد بعدی که سبب شده است تا زره‌دار کردن کابل مدنظر باشد این است که کابل زره دار در مقایسه با کابل معمولی برای دفن مستقیم مناسب‌تر بوده و از مقاومت مکانیکی بیشتری برخوردار است. علاوه بر این، زره یک لایه محافظتی محسوب می‌شود که در بخش خارجی هسته کابل توسط یک لایه نوار فولادی پوشانده شده و وظیفه آن محافظت از کابل در برابر خرد شدن یا فشردن و ایجاد اتصال کوتاه است. به طور کل می‌توان گفت که هدف اصلی از افزودن لایه زره به کابل، افزایش حفاظت مکانیکی همانند مقاومت در برابر کشش و مقاومت فشاری برای افزایش عمر مفید و همچنین بهبود عملکرد ضد تداخل کابل از طریق محافظت می‌باشد.
آشنایی با انواع کابل زره دار
پیش از آشنایی با انواع کابل زره دار لازم است بدانید که به طور معمول مواد زره‌ای استفاده شده در کابل شامل نوار فولادی، سیم فولادی، نوار آلومینیوم، لوله آلومینیوم و… می‌باشد. در ادامه با انواع کابل‌های زره‌دار آشنا خواهیم شد:
کابل نوار فولادی
- اولین ویژگی کابل‌های زره‌پوش نوار فولادی و سیم فولادی این است که آن‌ها از نفوذپذیری بالایی برخوردار می‌باشند.
- این نوع از کابل‌ها دارای اثر محافظ مغناطیسی بسیار خوبی بوده و می‌توان از آن‌ها برای تداخل ضد فرکانس پایین استفاده کرد.
- کابل زره دار نوار فولادی بدون نیاز به عبور از لوله مستقیماً دفن و ریخته شده و دارای کیفیت مناسب، کاربرد بالا و قیمت پایین می‌باشد.
کابل سیم آلومینیومی
سیم آلومینیومی تنها در نسخه‌های چند هسته‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد. همان‌طور که از نام کابل چند هسته‌ای پیداست، در این نوع کابل تعداد هسته‌های مختلفی وجود دارد. چنانچه کابل زره دار تنها یک هسته داشته باشد، از زره سیم مفتول آلومینیومی (AWA) به جای سیم فولادی استفاده می‌شود؛ چرا که آلومینیوم غیرمغناطیسی است. لازم به ذکر است که یک میدان مغناطیسی به کمک جریان در یک کابل تک هسته‌ای تولید می‌شود؛ در نتیجه در سیم فولادی القای جریان الکتریکی رخ می‌دهد و در پی آن سیم بیش از اندازه گرم خواهد شد.
کابل سیم استیل
- کابل‌های زره‌دار سیم استیل از حافظت مکانیکی برخوردار می‌باشند.
- این نوع کابل‌ها در برابر فشارهای بالا مقاومت بسیار خوبی از خود نشان می‌دهند.
- کابل‌های مذکور از قابلیت دفن مستقیم برخوردار بوده و می‌توان از آن‌ها در پروژه‌های زیرزمینی یا خارجی استفاده کرد.
- کابل‌های زره‌دار سیم استیل به زمین متصل شده و می‌توان از آن‌ها به عنوان حافظ مدار نیز بهره‌گیری کرد.
تقسیم‌بندی کابل‌های زره‌دار از لحاظ طراحی و ساخت
کابل زره پوش با سیم گرد
به منظور تولید یک کابل زره‌پوش به کمک سیم گرد، از یک کابل مارپیچ استفاده می‌شود.
کابل زره پوش با سیم تخت
به منظور ساخت کابل زره‌دار به کمک سیم صاف (تخت)، یک طناب مارپیچی به همراه یک سیم فولاد ضد زنگ چند لایه مسطح مونتاژ می‌شود.
مزایای کابل زره دار
اگر تا این بخش از مقاله ما را همراهی کرده باشید، حتماً با تعریف کابل زره دار، موارد استفاده از آن، و انواع کابل زره‌پوش آشنا شدید. در ادامه قصد داریم در رابطه با مزیت‌هایی که این نوع کابل برای کاربران فراهم می‌کند کمی صحبت کنیم. در ابتدا لازم است بدانید موادی که به عنوان زره کابل مورد استفاده قرار می‌گیرند، غالباً به اندازه‌ای سخت و قدرتمند هستند که به خوبی می‌توانند کابل داخلی را از هرگونه آسیب مصون نگه دارند. کابل‌های زره‌دار مزایای دیگری برای کاربران فراهم می‌کنند که برخی از آن‌ها به شرح زیر است:
- کابل‌های زره‌دار می‌توانند از اجزای داخلی کابل به نحو احسن محافظت کنند.
- از آن‌جایی که کابل‌های زره‌دار ضریب نفوذپذیری بالایی دارند، راهی مطمئن برای انتقال اطلاعات محسوب می‌شوند.
- استفاده از کابل‌های زره‌دار به منظور جداسازی اجزای انتقال از انتشارات مزاحم کمک می‌کند.
سخن پایانی
در این راهنما با کابل زره‌دار و جنبه‌های مختلف آن تا حدودی آشنا شدیم. کابل‌های زره‌دار یک کابل معمولی به همراه یک لایه محافظ اضافی هستند که این لایه سبب می‌شود تا کابل از آسیب دیدن محافظت شود. در واقع می‌توان گفت زره‌دار کردن کابل بر طول عمر آن می‌افزاید و سبب ارائه عملکرد بهتر کابل می‌شود. از آن‌جایی که کابل‌های زره‌دار در انواع مختلف طراحی و تولید می‌شوند، دارای قیمت‌های متفاوتی می‌باشند. به طور کل کابل زره‌دار به منظور محافظت از انواع کابل در محیط‌های سخت مورد استفاده قرار می‌گیرد. کابل زره‌دار غالباً در محیط‌های صنعتی به‌کار گرفته می‌شود. هر یک از کابل‌های زره‌دار دارای مشخصات مخصوص به خود هستند. آن‌ها از نظر پوشش فلزی، رنگ، نوع عایق، روکش، پوشش میانی و ویژگی‌های دیگر با هم تفاوت دارند. از ویژگی‌های بارز کابل‌های زره‌پوش می‌توان به لایه‌های اضافی آن اشاره داشت. البته ناگفته نماند که شاخص‌ترین مشخصه این نوع از کابل‌ها، مقاومت مکانیکی آن‌ها است. کابل زره دار بهترین نوع کابل به منظور دفن مستقیم در زمین است. از دیگر مشخصات این نوع کابل‌ها می‌توان به مقاومت بالای آن‌ها در برابر رطوبت اشاره کرد. در نهایت برای اتمام این مقاله باید بگوئیم که کابل‌های زره‌پوش یا زره‌دار دارای ساختار منحصربه‌فردی بوده و به لطف آن از قابلیت انعطاف‌پذیری خوبی برخوردار هستند.
